Een ongemakkelijk puzzelstukje

Blog rond het Algerije-reisverhaal op rijm uit 1925 van mijn opa (1890-1959) Andries Hermannus Swerms. Hier lees je meer over de context.

Nu ik weet wat er staat, is het heel duidelijk. Zo duidelijk zelfs, dat ik bijna niet snap dat ik het niet eerder heb gezien. Bijna! Want ik weet nog heel goed wat voor zoektocht het was om erachter te komen.  
 

Dit is een stempel in het paspoort van Andries Hermannus Swerms, mijn opa van moeders kant. Het maakt duidelijk dat hij op 4 augustus 1925 arriveerde in Algerije. Een dinsdag, leert even googelen. Uit zijn reisverslag kunnen we opmaken dat het in de avond was en we vermoeden, wederom met de hulp van internet, dat de overtocht vanuit Marseille zo’n 20 uur heeft geduurd.

Vraagtekens
De overtocht van Marseille naar ….? Precies, dat kon ik dus niet ontcijferen in het stempel. Het verslag vermeldt het ook niet. Er staat geen jaartal, datum, dag, reisdoel, route of medereiziger in genoemd. En we willen juist zo veel mogelijk weten van die reis!

Ontdekkingstocht
In 1925 naar Afrika, dat was niet echt gewoon natuurlijk. We wisten van mijn moeder dat hij daar was geweest. Zelf kon hij ons er niet over vertellen, want opa overleed voordat wij waren geboren. En nu puzzelen we wat af om zijn reis te reconstrueren, op basis van de plaatsen en bezienswaardigheden die wél in zijn verhaal staan. Hartstikke leuk om te doen en het geeft een kick als er weer een puzzelstukje op z’n plek valt. Maar de plaatsnaam in het paspoortstempel bleef lang een raadsel.

En toen ...
Naar havens heb ik gezocht, naar veerdiensten in de jaren twintig, de hele kustlijn heb ik minutieus bekeken, maar ik kon geen plaatsnaam vinden die leek op de letters in het stempel. Totdat ik, nota bene op m’n eigen laptop, een foto tegenkwam die ik gemaakt heb toen we het boek met zijn verhaal net hadden gevonden. Een foto van een oud kaartje uit een atlas die gewoon in mijn eigen boekenkast staat. Op dat kaart-fragment zag ik het meteen: Philippeville!
 

Tja, het koloniale verleden van West-Europa ... Algerije is 130 jaar Frans geweest. Frankrijk veroverde in 1830 het gebied op het Ottomaanse Rijk. En in 1962, na de Algerijnse Onafhankelijkheids-oorlog, werd de naam van de havenstad Philippeville veranderd in ‘Skikda’.    

Meer weten?
Meer over dit bijzondere reisverhaal vind je op de pagina Meester Swerms op deze website.

Volgende: 'Thank you for helping me in my quest'